معرفی رشته زراعت و اصلاح نباتات معرفی گرایش ها، دروس، درآمد و بازار کار

رشته زراعت و اصلاح نباتات مناسب چه کسانی است؟

رشته زراعت و اصلاح نباتات یکی از رشته‏ های مهندسی کشاورزی است و همان طور که از نام آن مشخص است با امور کشاورزی ارتباط دارد.

این رشته بیشتر برای افرادی که به کار در عرصه ‏های کشاورزی و انجام تحقیقات در این زمینه علاقه دارند مناسب است.

می توان گفت مناسب ‏ترین افراد برای این رشته افرادی هستند که بتوانند در آینده در احداث مزارع کشاورزی فعالیت کنند. همچنین افراد علاقه مند به فعالیت در آزمایشگاه و کارهای آزمایشگاهی نیز برای رشته زراعت و اصلاح نباتات مناسب هستند.

پرکاربردترین دروس دوره دبیرستان در این رشته کدام اند؟

آمار و احتمالات دوره دبیرستان اطلاعات پایه ‏ای در اختیار دانشجویان قرار می ‏دهد تا درس‏ های آمار و احتمالات و طرح آزمایش‏ های کشاورزی را بهتر درک کنند. مباحث فیزیک دبیرستان نیز به درس ماشین آلات کشاورزی کمک می‏ کند.

رشته زراعت و اصلاح نباتات زیرمجموعه رشته علوم تجربی در مقطع دبیرستان است و به طور کلی داشتن پایه قوی در درس ‏های زیست ‏شناسی، شیمی، ریاضی (آمار و احتمالات) و در مواردی فیزیک می ‏تواند به موفقیت دانشجویان کمک کند.

فصل‏ های مربوط به ژنتیک و علوم گیاهی در کتاب زیست‏ شناسی دبیرستان در آینده بیشترین کاربرد را برای دانشجویان رشته زراعت و اصلاح نباتات دارد. همچنین درس شیمی دبیرستان در درک بهتر مفاهیم بیوشیمی به دانشجویان کمک می‏ کند.

مهم ترین دروس دانشگاهی رشته زراعت و اصلاح نباتات چیست؟

مهم ترین درس‏ های اصلی و پایه رشته زراعت و اصلاح نباتات عبارتند از: گیاه شناسی (فیزیولوژی و تشریح)، تشریح و رده بندی گیاهی، ژنتیک، طرح آزمایش های کشاورزی، آمار و احتمالات، اصول زراعت، حشره شناسی و دفع آفات، بیماری های گیاهی، باغبانی عمومی، ماشین های کشاورزی، عملیات کشاورزی، بیوشیمی گیاهی، دامپروری عمومی، خاکشناسی عمومی.

مهم ترین درس‏ های الزامی در رشته زراعت و اصلاح نباتات عبارتند از: زراعت غلات، زراعت گیاهان صنعتی، زراعت گیاهان علوفه ای، عملیات زراعی، دیم کاری، علف های هرز و کنترل آن‏ ها، اصول اصلاح نباتات، فیزیولوژی گیاهان زراعی، کنترل و گواهی بذر، مبانی کشاورزی پایدار، پروژه.

درس‏ های الزامی گرایش زراعت در رشته زراعت و اصلاح نباتات در سال پایانی کارشناسی عبارتند از: زراعت حبوبات و گیاهان منطقه ای، زراعت گیاهان دارویی و ادویه  ای، زراعت در شرایط تنش های محیطی، مرتع داری.

درس ‏های الزامی گرایش اصلاح نباتات در رشته زراعت و اصلاح نباتات در سال پایانی کارشناسی عبارتند از: اصلاح نباتات خصوصی، طرح آزمایش های کشاورزی تکمیلی، بیوتکنولوژی گیاهی.

لازم به ذکر است که دروس عملیات کشاورزی و عملیات زراعی مهارت‏ های عملی دانشجویان را ارتقا می ‏دهند.

رشته زراعت و اصلاح نباتات برای ادامه تحصیل دارای گرایش های مختلفی می باشد!

در دفترچه انتخاب رشته کارشناسی ارشد در مجموعه زراعت و اصلاح نباتات 6 گرایش ارائه می‏ شود که عبارتند از:

• ژنتیک و به‏نژادی گیاهی (اصلاح نباتات)
• اگروتکنولوژی گرایش فیزیولوژی گیاهان زراعی
• اگروتکنولوژی گرایش اکولوژی گیاهان زراعی
• اگروتکنولوژی گرایش علوم و تکنولوژی بذر
• اگروتکنولوژی گرایش علوم علف های هرز
• اگرواکولوژی

از نظر موضوعی و دروس مرتبط با گرایش ‏های فوق، ژنتیک و به ‏نژادی گیاهی با شاخه اصلاح نباتات ارتباط دارد و گرایش ‏های فیزیولوژی گیاهان زراعی، اکولوژی گیاهان زراعی، علوم و تکنولوژی بذر، علوم علف های هرز و اگرواکولوژی با شاخه زراعت مرتبط است. لازم به ذکر است که نام قدیم گرایش ژنتیک و به‏ نژادی گیاهی اصلاح نباتات بوده است و در برخی منابع و سایت ‏ها با این نام معرفی شده است.

به طور معمول در اکثر دانشگاه ‏ها و مراکز آموزش عالی دانشجویان رشته زراعت و اصلاح نباتات با توجه به انتخاب دروس اختیاری یکی از شاخه ‏های زراعت یا اصلاح نباتات را انتخاب می‏ کنند. به همین دلیل بهتر است در صورتی که قصد ادامه تحصیل در گرایش ژنتیک و به ‏نژادی گیاهی را دارید، در سال آخر دوره کارشناسی درس‏ های اختیاری اصلاح نباتات را انتخاب کنید و در صورتی که قصد انتخاب گرایش ‏های زراعت را دارید، درس ‏های اختیاری زراعت را انتخاب کنید.

امکان ادامه تحصیل در رشته زراعت و اصلاح نباتات در داخل ایران به چه صورت است؟

رشته زراعت و اصلاح نباتات در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری در ایران امکان ادامه تحصیل دارد و افراد در مقاطع تحصیلات تکمیلی یکی از گرایش‏ های معرفی شده در بخش های قبل را انتخاب می‏ کنند و به ادامه تحصیل می ‏پردازند. آموزش ‏ها در رشته زراعت و اصلاح نباتات در مقاطع بالاتر و تحصیلات تکمیلی کاملاً مستقل خواهد بود و دانشجویان گرایش ‏های زراعت به صورت کاملاً تخصصی به مباحث امور زراعی می ‏پردازند و دانشجویان گرایش ژنتیک و به نژادی به مباحث بیوتکنولوژی و اصلاح گیاهان زراعی به کمک روش‏ های کلاسیک و نوین مشغول می شوند.

رشته زراعت و اصلاح نباتات به عنوان مادر رشته ‏های مهندسی کشاورزی شناخته می‏ شود و اکثر دانشگاه‏ های ایران که رشته مهندسی کشاورزی دارند، گرایش ‏های زراعت و اصلاح نباتات را در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری ارائه می کنند. مهم ترین دانشگاه ‏ها برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری عبارتند از: دانشگاه تهران (پردیس کرج)، دانشگاه تبریز، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، دانشگاه بوعلی سینا همدان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، دانشگاه زنجان، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه شاهد و… .

امکان ادامه تحصیل در رشته زراعت و اصلاح نباتات در خارج از کشور به چه صورت است؟

دانشگاه ‏های آمریکا و اروپا و برخی کشورهای آسیایی فرصت‏ های خوبی برای ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر رشته زراعت و اصلاح نباتات دارند. در کشورهای آمریکایی به دلیل اهمیت مباحث کشاورزی دانشگاه‏ های برتر و معتبری برای ادامه تحصیل وجود دارد. همچنین برخی دانشجویان استرالیا را برای ادامه تحصیل انتخاب می ‏کنند.

بازار کار رشته زراعت و اصلاح نباتات چگونه است؟

بازار کار رشته زراعت و اصلاح نباتات در بخش دولتی نسبت به بخش ‏های خصوصی کمتر است و زمینه ‏های کاری این رشته در بخش خصوصی فراهم ‏تر است.

به همین دلیل، در صورتی که دولت اقدام به جذب نیرو در این رشته کند، زمینه ‏های کاری در بخش دولتی نیز بهتر خواهد شد.

یکی از بازارهای کاری رشته زراعت و اصلاح نباتات فعالیت فارغ التحصیلان به عنوان ناظر و مشاور در مزارع است که بعدها امکان جذب افراد در بخش دولتی راحت ‏تر خواهد بود و احتمال جذب این افراد نسبت به سایر افراد بیشتر است.

لازم به ذکر است که یکی از بازارهای کاری در این رشته می ‏تواند فروش بذر، سموم و کودهای شیمیایی باشد که افراد به صورت خصوصی می‏ توانند راه اندازی کنند و در کنار فروش محصولات به ارائه خدمات مشاوره ای نیز بپردازند.

دروس دانشگاهی این رشته تا چه میزان پاسخگوی نیازهای بازارکار است؟

دانش و اطلاعات علمی در رشته زراعت و اصلاح نباتات در دانشگاه‏ ها محقق می ‏شود، اما برای رسیدن به مهارت ‏های عملی باید افراد در عرصه ‏های مختلف فعالیت کنند.

به عنوان مثال، فعالیت به عنوان کارآموز در کشت و صنعت‏ های فعال و یا شرکت ‏های خصوصی می ‏تواند تجارب و مهارت ‏های خوبی را برای فارغ التحصیلان این رشته فراهم کند. به عبارت دیگر، فعالیت عملی به تکمیل مباحث نظری ارائه شده در دانشگاه‏ ها کمک می‏ کند.

فارغ التحصیل رشته زراعت و اصلاح نباتات در چه کارها و صنایعی می تواند شاغل شود؟

رشته زراعت و اصلاح نباتات این امکان را دارد تا افراد بتوانند به صورت آزاد و یا در بخش های دولتی فعالیت کنند. به عبارت دیگر، در صورتی که فارغ التحصیل رشته زراعت و اصلاح نباتات سرمایه کافی برای خرید یک زمین زراعی و سایر امکانات لازم را داشته باشد، می ‏تواند یک مزرعه را به طور کامل اداره کند و از این طریق کسب درآمد داشته باشد.

در حالت دوم، فارغ التحصیل رشته زراعت و اصلاح نباتات می ‏تواند در سازمان ‏ها و ادارات دولتی مرتبط جذب شود.

از جمله بخش ‏های دولتی که فارغ التحصیلان این رشته می‏ توانند جذب شوند عبارتند از: وزارت جهاد کشاورزی، مراکز خدمات کشاورزی در استان‎ها، سازمان ترویج و آموزش کشاورزی، بخش ‏های تحقیقاتی وزارت جهاد کشاورزی، برخی قسمت ‏های سازمان حفظ نباتات.

لازم به ذکر است که شرکت‏های خصوصی فعال در بخش کشاورزی نیز نیروهای خود را برای قسمت ‏های فروش و بازاریابی محصولات، مشاور و کارشناس تولید و کارشناس بخش تحقیق و توسعه از بین فارغ التحصیلان رشته زراعت و اصلاح نباتات انتخاب می ‏کنند.

فارغ التحصیلان گرایش اصلاح نباتات در آزمایشگاه ‏های تشخیصی و بیوتکنولوژی نیز می ‏توانند فعالیت کنند.